آب، غذا، لباس و مسکن از بدیهی ترین نیازهای انسان برای ادامه حیات اند.
مسکن که از واژه «سکن» ریشه میگیرد، به معنای جای آرامش و رهایی از اضطراب
است و مسکن مجهز به امکانات رفاهی، عامل آرامش زندگی است.1
در آیات
قرآن کریم و روایات اهل بیت نیز به فایده، ویژگی ها، نقش مسکن در زندگی و
دوری از هزینه بیهوده در مسکن توجه شده که در این فصل، به پاره ای از
روایات یاد شده اشاره میشود:
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم می فرماید: از سعادت و خوشبختی مرد مسلمان داشتن خانه ای وسیع و مرکبی راهوار و همسر و فرزند صالح است؛2
همچنین می فرماید: هرکس خانه ای ساخت، گوسفندی قربانی کند و گوشتش را به تهیدستان بدهد.3
رسول خداصلی الله علیه و آله وسلم می فرماید: بهترین خانه های شما خانه ای است که در آن یتیمی است که احترام و نوازش میشود و بدترین خانه آن است که در آن با یتیم بدرفتاری می شود.
رسول خدا می فرماید: هرگاه خدا پستی و خواری بنده ای را بخواهد دارایی اش را در ساخت و ساز صرف می کند.4
ویژگی های مسکن و مرکب
محله و همسایگان خوب:
امیرمومنان علیه السلام میفرمایند: ارزش و شرافت خانه در منطقه خوب و محوطه وسیع و همسایگان همراه و خوب است.5
استحکام بنا: رسول خدا می فرماید: به راستی خدای متعال دوست دارد هر یک از شما هرگاه کاری می کند آن را محکم و استوار کند.6 محکم کردن قبر او فرمود: میدانم این قبر به زودی ویران می شود؛ ولی خدا دوست میدارد هرگاه بنده او کاری می کند آن را استوار سازد.7
رسول خدا میفرماید: خدا کسی را که در خانهٔ ویران ساکن شود، دوست ندارد.8
سقف متعادل:
امام صادق علیه السلام می فرماید: سقف خانه را به اندازه متعادل بسازید(هفت ذراع) زیرا فراتر از آن جایگاه شیاطین است.6
وسعت و تمیزی:
امام صادق علیه السلام می فرماید: از سعادت انسان است که اتاق نشیمن خوب داشته باشد و آستانه خانه اش وسیع باشد و سرویس بهداشتی و حمام تمیز داشته باشد.7 همان حضرت می فرماید: یکی از راههای نجات و فایق آمدن بر مشکلات زندگی داشتن خانه ای است که از وسعت لازم برای گنجایش فرد و خانواده اش برخوردار باشد؛ 8همچنین می فرماید: شومی خانه در آن است که حیاطش کوچک، همسایگانش بد و عیبهایش بسیار باشد.9
رسول خدایت می فرماید: همسر سازگار، مرکب راهوار و خانه وسیع از نعمتهای دنیاست اگرچه برای دنیا نعمتی نیست. 10
بهره گیری درست: همان گرامی می فرماید: هرکس از روی هوس هر غذایی را بخورد و هر لباسی را بپوشد و هر مرکبی را سوار شود خدا به او نظر لطف نکند تا بمیرد یا از آن دست بردارد. 11
حضرت امام کاظم علیه السلام فرمود: خدا را سزاست هر خانه ای که در آن نافرمانیش کنند، خرابش کند تا خورشید بر آن بتابد و (از پلیدی معنوی) پاکش کندپس معصیت خداموجب ویرانی خانه می شود12
منابع:
1.مکارم الاخلاق، ص ۱۲۵
2.مکارم الاخلاق، ص۱۲۷
3.مسستدرک الوسائل، ج ۲،ص ۴۷۴
4.الجامع الصغیر، ج1، ص64
5.مکارم الاخلاق، ص۱۲۵-۱۲۶
6.الجامع الصغیر، ج ۱، ص ۲۸۴
7.الامالی، صدوق،ص ۳۸۵؛ وسائل الشیعة، ج۳، ص230
8.الجامع الصغیر، ج ۱، ص ۵۴۵.
9.الکافی، ج6، ص529
10مکارم الاخلاق، ص١٢6
11تحف العقول، ص ۳۱۷
12معانى الاخبار، ص۱۵۲
مرتضی
