آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی:
خدا اینگونه است!
در روایتی دیدم که پیغمبراکرم بر روی منبر نشسته بودند و صحبتمیکردند و این جملات را میفرمودند:
«لَا یَحْسُنُ ظَنُ عَبْدٍ مُؤْمِنٍ بِاللَّهِ إِلَّا کَانَ اللَّهُ عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِهِ الْمُؤْمِنِ»؛
هیچ بندهای گمان نیک به خدا نمیبرد، مگر اینکه خدا هم به همان گمان نیکش عمل میکند.
یعنی امشب امید دارم که از من بگذرد، پس همین امشب میگذرد،
«لِأَنَّ اللَّهَ کَرِیمٌ بِیَدِهِ الْخَیْرَاتُ»؛
چون خدا کریم است و در دست قدرتش خیرات است،
«یَسْتَحْیِی أَنْ یَکُونَ عَبْدُهُ الْمُؤْمِنُ قَدْ أَحْسَنَ بِهِ الظَّنَّ ثُمَّ یُخْلِفَ ظَنَّهُ وَ رَجَاءَهُ»؛
«نعوذبالله»، خداوند شرم میکند، «أَنْ یَکُونَ عَبْدُهُ الْمُؤْمِنُ»؛ از اینکه بندة مؤمنش به او حسن ظنّ داشته باشد که دعایش را قبولمیکند و بعد بر خلافش عمل کند. خدا اینگونه نیست،
«فَأَحْسِنُوا بِاللَّهِ الظَّنَّ وَ ارْغَبُوا إِلَیْهِ»؛
شما به خدا گمانِ نیک ببرید، به خدا رغبت داشته باشید یعنی رو به سوی او کنید، از او طلب کنید و به او امید ببندید.
دقّت کنید! در اینجا از هر دو سو مطرح میکند یعنی هم از نظر مسئلة یأس نهی میکند و هم از نظر امید میگوید: امید ببند.