خداوند متعال درسوره توحید خود را به روشنی معرفی کرده است فقط بایستی چراغ عقل و دل را روشن کرد تا به معنای باطنی آن پی برد.در ابتدای کلام باید گفت که عقل محدود بشری تا حد محدودی قادر به درک خداوند است اما ذات بار ی تعالی دور از دسترس شناخت است چرا که ابزار شناخت آدمی اعم از عقل و دل و شهود و...محدود بوده و محدود را توان سیطره بر نامحدود نیست .با مثالی این مطلب را روشن می سازیم ،ماهی را در آب فرض کنید این ماهی آیا توان شناخت فضای بیرون از آب یعنی آسمان زمین و جنگل و ...را دارد؟خیر زیرا اگر از آب پای بیرون نهد وجودش بر فنا رفته و فرصتی برای شناخت و معرفت نخواهد داشت .
  • (البته در مثل جای هیچ مناقشه نیست)بنابراین ذات اقدس الهی دور از دسترس معرفت بشری است ومولایمان عدم توانایی معرفت بشری را بر ذات اقدس الهی چنین بیان میکند:
    • الذی لا یدرکه بعد الهمم و لا یناله غوض الفطن ؛
    • نه با همت های فکری اندیشمندان حکمت و کلام می توان به ذات خدا آنگونه که هست رسید و نه با فطانت عارفانه افرادی که در دریای شناخت غواصی می کنند .(نهج البلاغه خطبه 1بند2)
    • با هیچیک نمی توان به عمق دریای شناخت ذات خدا راه یافت و کنه گوهر معرفت را فراگرفت .
    • ولا یحیطون به علما (طه 110)
    • به  کنه داتش خرد برد پی          اگر رسد خسی به قعر دریایی